کد مطلب:46015 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:21

گنجینه پرسمان » فلسفه و منطق

آيا از نظر قرآن تاريخ يكي از منابع شناخت است؟

قرآن تاريخ را به عنوان يك منبع شناخت عرضه مي دارد. تاريخ به يك اعتبار جزء طبيعت است ولي تاريخ يعني جامعة انساني در حال حركت و جريان. طبيعت را دو نوع ميشود مطالعه كرد، جامعه را هم به دو شكل مي،توان مطالعه كرد. زماني ما جامعه را در حال ثبات مطالعه ميكنيم؛ مثلاً كسي كه مي خواهد اطلاعات جامعه شناسي دربارة جامعة ما داشته باشد جامعة امروز ايران را از جنبههاي مختلف مطالعه ميكند و اطلاعاتي در اختيار افراد مي گذارد. اين يك مطالعه جامعه شناسي است. ولي يكوقت جامعة امروز را در ارتباط با گذشته، و گذشته را با گذشته خودش ـ يعني حاضر را با گذشته و آينده ـ مجموعاً يك واحد در حال جريان در نظر مي گيريم، بعد مي خواهيم بدانيم قانون اين جريان چه قانوني است. فرق «فلسفه تاريخ» با «جامعه شناسي» اين است كه جامعه شناسي، قانون موجود جامعه را بيان مي كند ولي فلسفه تاريخ، قانون تحولات جامعه را بيان ميكند؛ اينجاست كه عامل زمان در كار ميآيد.
قرآن به طور صريح و قاطع تاريخ را براي مطالعه عرضه مي دارد. پس تاريخ هم، خودش يك منبع براي شناخت است. در اين زمينه ما در قرآن آياتي داريم، مانند: «قُلْ سيرُوا فِي الْاَرْضِ» انعام/11 [برويد در زمين گردش كنيد.] «اَفَلَمْ يَسيروا فيِ الْاَرْضِ» نمل/69 [چرا اينها در زمين گردش نمي كنند؟] يعني برويد آثار تاريخي را مطالعه كنيد و بعد ببينيد كه زندگي و جامعة بشر چه تحولات تاريخي پيدا كرده است.

---

: مجموعه آثار شهيد مطهري ج13 ـ مسئله شناخت
شهيد مطهري